maandag 16 november 2015

Afscheid van De Lichtenberg

Hospitaal van weleer:
vervallen in stilte,
een onwerkelijke sfeer
en opmerkelijke kilte.

De lichten zijn uit.
De stroom is eraf.
In de hoek nog één spuit,
maar geen dokter in draf

naar een zieke patiënt.
Geen zuster met pillen
die af en aan rent
om pijntjes te stillen.

Geen bedden op wielen
voor gebroken benen.
Geen arme zielen
die kermen en wenen.

Geen witte jassen.
Geen groene pakken.
Geen paperassen
van zieken of zwakken.

Geen drukverbanden.
Geen stethoscoop.
Geen fruit in manden.
Geen koffie te koop.

Geen ziekenhuisgeuren.
Geen vloeibare kliek.
Geen clown te bespeuren
in deze kliniek.

Hier resten slechts gangen
en lege vertrekken,
losse draden en stangen
en vochtige plekken.

Stukken glas uit de ruiten
bepleisterd met hout.
De zon schijnt buiten,
maar de muren zijn koud.

In de stilstaande lucht
kun je ‘t bijna nog horen:
de bevrijdende zucht
als ‘n kind werd geboren.

Achter sommige ramen
lijken geesten te staan
van patiënten die kwamen
en hier heen zijn gegaan.

De natuur komt al binnen
door spleten en kieren
met ratten en spinnen
en muizen en mieren.

Zelfs bladeren, takken
en Heuvelrugzand
dringen binnen en pakken
hun kans in dit pand.

De slopershamer
doet de laatste operatie
en slaat straks elke kamer
zonder enige gratie

tot stenen en gruis,
een berg ijzer en hout,
op de grond, waar dit huis
ooit met zorg is gebouwd.

Een opmerkelijke kilte
en onwerkelijke sfeer,
vervallen in stilte:
hospitaal van weleer.

***

November 2015
Na twee jaar leegstand worden de ziekenhuizen St. Elisabeth en De Lichtenberg binnenkort gesloopt. Samen met een filmploeg heb ik de verlaten ziekenhuizen nog eenmaal mogen bezoeken. De beelden zijn verwerkt tot een indrukwekkende documentaire, waarin o.a. dit gedicht is verwerkt.

Mens

Mens, wat is de mens slecht
die gelooft dat 'ie echt
iets bereikt met gevecht
voor een zogenaamd recht.

Mens, wat is de mens dom
die gelooft dat 'ie daarom
iets bereikt met een bom
en verderf zaait alom.

Mens, wat is de mens ontspoord
die gelooft dat gemoord
iets bereikt voor de soort
waartoe hij -of zij- behoort.

Mens, waar is de méns gebleven
die vreedzaam kan streven,
een hand reikt om te geven,
die leeft én laat leven?

Mens, je weet toch, diep van binnen:
vrede moet bij jóu beginnen!
Wees niet bang, kom tot bezinnen
en laat de liefde overwinnen.

Voorgedragen bij de herdenkingsbijeenkomst voor de slachtoffers van de aanslagen in Parijs, 16 november, in Amersfoort.

zondag 1 november 2015

Herinneringslantaarn

In de stad, in het donker, 
brandt er altijd één licht:
rustgevend geflonker,
een troostrijk gezicht

als een ster in de nacht,
daar hoog in de toren,
die met stralende kracht
nieuwe hoop doet gloren

in elk ongeremd gewoel
in een slapeloze nacht,
in elk onbestemd gevoel
dat er niemand op je wacht.

Dit liefdevol baken
dat naar de hemel reikt,
blijft over ons waken
als het aardse verstrijkt;

hét lichtpunt dat immer
ons herinnert aan diegenen
die uit 't leven, maar nimmer
uit ons hart zijn verdwenen.

***

Geschreven ter gelegenheid van de eerste herdenkingsbijeenkomst op 1 november 2015 rondom de Herinneringslantaarn in de O.L.V.-toren, waarmee Amersfoorters hun overleden dierbaren op bijzondere wijze kunnen herdenken.